Powiat Zduńskowolski - powiatzdunskowolski.pl

Szlaki turystyczne na terenie Powiatu Zduńskowolskiego

Polskie Towarzystwo Turystyczno–Krajoznawcze, które realizuje zadania z zakresu turystyki kwalifikowanej, wytyczyło 3 szlaki turystyczne: dwa piesze i jeden rowerowy.

„Uroczyska i rezerwaty” (czerwony – pieszy) – z dworca PKP w Zduńskiej Woli przez rezerwat „Wojsławice” i „Jabłecznik” do stacji PKP w Męckiej Woli.

Rezerwat leśny Wojsławice – położony w gminie Zduńska Wola, leśnictwo Szadek, pow. 96,69 ha. Cel ochrony: zachowanie fragmentu lasu o zróżnicowanych warunkach siedliskowych z udziałem jodły na pn. granicy jej naturalnego zasięgu. W rezerwacie występują trzy zbiorowiska leśne: grąd z jodłą, łęg jesionowo-olszowy oraz bór mieszany z jodłą. W bardzo bogatym podszycie i runie występuje wiele gatunków roślin chronionych.

Rezerwat leśny Jabłecznik – położony w gminie Zduńska Wola, leśnictwo Andrzejów, pow. 47,29 ha. Cel ochrony: zachowanie fragmentu lasu o cechach zespołu naturalnego z udziałem jodły, występującej tutaj na pn. granicy jej naturalnego zasięgu. W rezerwacie występują trzy zespoły roślinne: grąd jodłowy, bór mieszany z jodłą oraz suboceaniczny bór świeży.

„Wokół Zduńskiej Woli” (zielony – pieszy) – z dworca PKS w Zduńskiej Woli przez Kępinę, Zapolice, Strońsko, Beleń, Piaski do przystanku PKS na Porębach.

Rezerwat torfowiskowo-leśny Korzeń – położony w gminie Zapolice, leśnictwie Rembieszów, pow. 34,93 ha. Cel ochrony: zachowanie przepięknego, rozległego, otoczonego lasem torfowiska o charakterze przejściowym oraz fitocenoz olsu torfowcowego. Rezerwat ten jest miejscem życia wielu rzadkich, interesujących oraz chronionych gatunków roślin i zwierząt. Szczególnego uroku temu miejscu nadaje liczna populacja biało kwitnących grzybieni północnych (znanych jako lilie wodne), pokrywających znaczną powierzchnię torfowiska. Masowo występują tu również dwa gatunki rosiczek, żurawina, bagno zwyczajne oraz wiele innych roślin.

Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki – znajduje się na terenie powiatów: łaskiego, sieradzkiego, wieluńskiego, zduńskowolskiego. Powierzchnia 25,3 tys. ha. Utworzony w 1989 r. w celu objęcia szczególną ochroną dla potrzeb dydaktyczno-naukowych i krajobrazowych bezcennego, niepowtarzalnego i swoiście pięknego krajobrazu naturalnych dolin rzecznych Warty, Widawki, Grabi, Niecierzy i Oleśnicy. Wiele odcinków rzek, zwłaszcza Warty, ma charakter wyraźnych przełomów. Z ich krawędzi otwierają się efektowne ciągi widokowe na dolinę oraz meandrujące, pięknie otoczone bujną roślinnością naturalne koryta rzeczne. Cenna biologiczna obudowa rzek i strumieni, liczne starorzecza, torfowiska i tereny podmokłe z mozaiką dobrze wykształconych zespołów roślinności bagiennej, wodnej i szuwarowej, daje schronienie dla wielu, często bardzo rzadkich gatunków zwierząt. Szczególnie dla związanego z wodą ptactwa mokradła Parku to wymarzone lęgowe siedliska, nic więc dziwnego, że trafiają się tu prawdziwe skrzydlate osobliwości. Podstawowe przyrodnicze walory Parku związane są ze środowiskiem wodnym, jednak nie brak tu innych wartości, jak np. płatów kserotermicznych muraw i zarośli oraz ciekawych fragmentów borów i lasów liściastych. Występuje tu również wiele interesujących i cennych dla nauki procesów oraz struktur geomorfologicznych urozmaicających krajobraz Parku. Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki charakteryzuje się cennymi walorami przyrodniczymi, pięknym krajobrazem, ciekawą geologią oraz dużymi wartościami kulturowymi, co powoduje, że posiada on duże znaczenie naukowo-dydaktyczne i krajoznawcze.

„W środku Polski – ziemia znana i nieznana”, zastąpiony od 2015 r. szlakiem „Skarby ziemi sieradzkiej i szlaku Kolbego” (niebieski – rowerowy)

„W środku Polski – ziemia znana i nieznana” (stary szlak)

Przebieg: z dworca PKP Zduńska Wola Karsznice, Gajewniki, Dziadkowice, Szadek, rezerwat „Jamno”, Prusinowice, Wojsławice, Korczew, Zduńska Wola.                                                   

Rezerwat leśny Jamno – położony w gminie Szadek, leśnictwo Jamno, pow. 22,35 ha. Cel ochrony: zachowanie rzadko spotykanego w środkowej Polsce zespołu grądu wysokiego typowego z jodłą. Najstarsze, 150-letnie egzemplarze jodły osiągają tu wysokość 33 m. Flora rezerwatu jest bogata, z licznymi rzadkimi i chronionymi gatunkami.

 „Skarby ziemi sieradzkiej i szlaku Kolbego” (nowy szlak)

Szlaki Ziemi Sieradzkiej składają się z czterech odcinków znakowanych kolorem niebieskim. Pierwszy z nich – Szlak św. Maksymiliana Kolbego – liczy ponad 62 km długości. Rozpoczyna się w Łodzi–Rudzie i prowadzi dalej przez Pabianice (miejsce zamieszkania świętego), Łask i Zduńską Wolę (miejsce jego urodzin i chrztu). Od Zduńskiej Woli prowadzi Szlak Skarbów Ziemi Sieradzkiej. Szczególnie godne uwagi na trasie są: Szadek z gotyckim kościołem pw. Wniebowzięcia NMP i św. Jakuba Apostoła (1332-1335), Małków z klasycystycznym pałacem zbudowanym dla adiutanta Napoleona, (przebywał tam także Władysław Reymont), Warta (liczne kościoły i zespoły klasztorne o kilkusetletniej historii), Marzenin (kościół z 1372 r.) i Łask (kolegiata z 1525 r.). Dodatkową atrakcją jest Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki oraz Zbiornik Jeziorsko, jeden z dwóch wielkich sztucznych akwenów w województwie łódzkim.

Łódzki Szlak Konny

Przez Powiat Zduńskowolski przebiega Łódzki Szlak Konny. Jest to najdłuższy – nie tylko w Polsce, ale i całej Europie – szlak konny nazwany imieniem majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala”. Szlak składa się z dwóch pętli. Krótsza prowadzi przez powiaty sąsiadujące z Łodzią. Dłuższa (bardziej oddalona od samej aglomeracji) to ponad 1 000 km trasy łączącej największe ośrodki jazdy konnej, a więc i Gajewniki w powiecie zduńskowolskim, które dysponują doskonałym zapleczem infrastrukturalnym dla aktywnego relaksu jeździeckiego. Zaletą szlaku jest możliwość uprawiania różnorodnych form turystyki konnej: amatorskiej jazdy konnej indywidualnej lub grupowej, powożenia zaprzęgami; wozy typu western, bryczki, sanie, jeździectwa zaawansowanego dla osób szukających ciekawych terenów, inscenizacji wydarzeń historycznych, hipoterapii.

Ciągi pieszo–rowerowe i ścieżki rowerowe

Pieszy szlak turystyczny „Wokół Zduńskiej Woli” – o długości 22 km, kolor zielony

Przebieg szlaku: Zduńska Wola (0,0) – Paprotnia (9,0) – Zapolice (13,0) – Strońsko (16,0) – Beleń (18,0) – Poręby (22,0).

Szlak wyznaczony kolorem zielonymbiegnie przez miasto i jego okolice leżące na południe od Zduńskiej Woli. O jego atrakcyjności decyduje charakterystyczny dla dolin rzek Warty i Widawki krajobraz chroniony w formie Parku Krajobrazowego Międzyrzecza Warty i Widawki.

W Strońsku, na wysokim brzegu Warty, stoi jeden z na jstarszych obiektów sakralnych Polski środkowej - romański kościół pw. św. Urszuli wybudowany w XIII w., później wielokrotnie przebudowywany.

Styl romański zachował się na zewnętrznej stronie prezbiterium i części nawy – widoczna jest tu romańska faktura murów oraz charakterystyczne okna. W kruchcie wmurowany jest półokrągły kamienny tympanon nieznanego pochodzenia. Przedstawia on bazyliszka zjadającego szarańczę w obramowaniu plecionkowego ornamentu.

W sąsiedztwie kościoła zachowały się resztki parku podworskiego. Rosną tam okazale lipy, topole oraz jesion wyniosły – pomnik przyrody. We wrześniu 1939 roku na linii rzeki Warty toczyły się walki obronne. Na pobliskim cmentarzu znajdują się mogiły 283 polskich żołnierzy, głównie z 4. pułku Legionów oraz 30. pułku Strzelców Kaniowskich.                       

Pieszy szlak turystyczny „Uroczysk i rezerwatów” – o długości 16 km, kolor czerwony

Przebieg szlaku:Zduńska Wola (0,0) – rezerwat „Wojsławice” (6,0) – Wojsławice(8,0) –  rezerwat „Jabłecznik” (12,0) – uroczysko „Andrzejów” (14,0) – Męcka Wola (16,0).

Szlak prowadzi przez zwarte kompleksy leśne i biegnie przez rezerwaty przyrody „Jabłecznik”, „Wojsławice” , uroczysko „Andrzejów” do stacji PKP w Męckiej Woli, skąd do Zduńskiej Woli można wrócić pociągami Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej. Na szlaku warto zatrzymać się w Korczewie, gdzie w otoczeniu pomnikowych wiązów znajduje się XVIII-wieczny drewniany kościół parafialny pw. św. Katarzyny.

Jest to budowla orientowana, jednonawowa konstrukcji zrębowej. Wartość zabytkową posiadają barokowe ołtarze boczne z XVIII w. (drewno, snycerka).

Rowerowy szlak turystyczny „W środku Polski – ziemia znana i nieznana” – o długości 61 km, kolor niebieski (dawny szlak wytyczony przez PTTK)

Przebieg szlaku: Zduńska Wola Karsznice (0,0) – Skansen Lokomotyw (2,0) – Gajewniki (9,0) – Dziadkowice (16,0) – Szadek (19,0) –  rezerwat „Jamno” (25,0) – Prusinowice (29,0) – Wojsławice (53,0) – Korczew (55,0) – Zduńska Wola (61,0).

Szlak zaczyna się na dworcu PKP  w Karsznicach w pobliżu Skansenu Lokomotyw.

Stąd prowadzi na północ, aż do granic powiatu, by tam zmienić kierunek na południowy i wrócić do Zduńskiej Woli. Po drodze warto odwiedzić Szadek - historyczne miasto, lokowane w końcu XIII w., posiada cenny gotycki zabytek – kościół wybudowany  w XIV w., trójnawowy, halowy, z gwieździstym sklepieniem nawy głównej.

Zachowała się gotycka polichromia z 1451 roku. Szczególnie pięknych jest pięć renesansowych ołtarzy z XVII wieku. Przy kościele stoi pochodząca z tego samego okresu dzwonnica, mająca charakter obronnej baszty.

Dalej szlak wiedzie w pobliże rezerwatu „Jamno”, chroniącego okazy 160-letnich jodeł w otoczeniu dębów, sosen i brzóz oraz Dziadkowic, gdzie rośnie ogromna trójpienna lipa. Ponadto warto zatrzymać się w Prusinowicach, gdzie w dawnym budynku szkolnym utworzono izbę muzealną, gromadzącą przedmioty związane z życiem wsi oraz w Wojsławicach gdzie w otoczeniu parku z cennymi okazami drzew i krzewów, w eklektycznym pałacu z początku XX w., mieści się Izba Regionalna z ciekawymi zbiorami z dziedziny materialnej kultury ludowej regionu sieradzkiego.

Przejście pieszo lub przejechanie rowerem tras turystycznych powiatu zduńskowolski  da wiele satysfakcji i pozwoli odpocząć od miejskiego zgiełku.

Odcinek rowerowego szlaku „Skarby ziemi sieradzkiej i szlaku Kolbego”, kolor niebieski (nowy szlak wytyczony przez PTTK w miejsce rowerowego szlaku turystycznego „W środku Polski – ziemia znana i nieznana” )

Szlak rowerowy, który prowadzi rowerzystów przez prawie 200 km. Odcinek zduńskowolski, o długości ok. 42 km pozwala przejechać terenami o zróżnicowanej specyfice: lasy, łąki, miasta i wsie. Szlak jest kontynuacją szlaku Kolbego.

Odcinek rowerowego szlaku „Bursztynowego”, kolor żółty

Szlak bursztynowy – to szlak rowerowy, ciągnący się przez całą centralną Polskę. Historycznie, trasa ma blisko 2000 lat i była ważnym elementem handlu między presłowiańskimi plemionami a Cesarstwem Rzymskim. Bezpośrednio w powiecie zduńskowolskim znajduje się mały wycinek trasy, warto jednak mieć świadomość jej istnienia i przejechać się nawet fragmentami znajdującymi się w ościennych powiatach.

Pieszy szlak „Walk nad Wartą” – o długości 55 km, kolor niebieski

Przez obszar Parku Krajobrazowego Międzyrzecza Warty i Widawki, który obejmuje południową część powiatu zduńskowolskiego, prowadzi Szlak Walk nad Wartą. 4 i 5 września 1939 r. w okolicach Belenia, Strońska i Zapolic stoczono najdłuższą – trwającą 27 godzin – bitwę jednostek Armii Łódź. Stanowiska obronne na linii Warty objęły pułki kaniowskie: 31 pułk Strzelców Kaniowskich z Sieradza, 30 pSK z Warszawy i 28 pSK z Łodzi.

Wobec przygniatającej przewagi wroga Polacy nie byli w stanie utrzymać pozycji, ale ich heroiczny opór, okupiony krwią wielu żołnierzy, uniemożliwił Niemcom szybki marsz w kierunku Łodzi i Warszawy. 261 obrońców naszej ziemi spoczywa na cmentarzu w Strońsku. Co roku, w pierwszą niedzielę września, przy kwaterze wojennej odprawiana jest msza święta i odbywa się Apel Poległych z udziałem asysty honorowej Garnizonu Sieradz.

Zachowane w rejonie Belenia i Strońska umocnienia obronne to sześć jednostronnych tradytorów, czyli schronów przeznaczonych do ostrzału bocznego. Były to lekkie konstrukcje żelbetonowe pod jeden ciężki karabin maszynowy systemu Browning wz. 30, obsługiwany przez 3-osobową załogę. Powierzchnia izby bojowej: 3,42 m²; grubość ściany czołowej: 1,20 m, tylnej: 0,55 m ścian bocznych i stropu: 1 m; strzelnica przeciwrykoszetowa, od strony przeciwnika chroniona uchem.

W ostatnich latach beleńskie bunkry stały się kanwą żywych lekcji historii. Głównym organizatorem rekonstrukcji walk obronnych w Beleniu Zagórzycach było Starostwo Powiatowe w Zduńskiej Woli. Brali w niej udział członkowie grup rekonstrukcji historycznych z całej Polski oraz żołnierze 15 Sieradzkiej Brygady Wsparcia Dowodzenia, która jest spadkobiercą tradycji 31 pSK.  Kilkutysięczna publiczność, zgromadzona  w naturalnym amfiteatrze na stokach pradoliny Warty, doznawała niezwykłych wzruszeń, obserwując „teatr wojny” w autentycznej scenerii, odczuwając tragizm krwawych zmagań sprzed lat. Celem imprezy było z jednej strony oddanie hołdu bohaterom narodowym, a z drugiej – zaprezentowanie Wojska Polskiego w jego współczesnym wymiarze, towarzyszyły jej wystawy sprzętu wojskowego – dawnego i współczesnego – oraz materiałów i zdjęć dokumentujących wydarzenia z okresu II wojny i historii Jednostki Wojskowej w Sieradzu.

Pieszo–rowerowy szlak turystyczny utworzony w ramach unijnego projektu

 „Aktywna Dolina Rzeki Warty”– o długości 50 km (szlak niebieski „3 kultury 3 religie” – ok. 18 km, szlak czerwony „Sportowi w naturze” – ok. 20 km, szlak zielony „Przyłbice i rogatywki” – ok. 12 km.)

Szlak tworzą trzy trasy oznaczone kolorami zielonym, niebieskim i czerwonym, o łącznej długości prawie trzydzieści kilometrów. Od północy powiatu, szlak rozpoczyna się w Wojsławicach, przebiega przez centrum miasta i kończy na południowej części, w miejscowościach Piaski i Zapolice. Każdy z trzech szlaków prezentuje historię i wielokulturową tradycję regionu, a dzięki uwzględnieniu Parku Krajobrazowego Międzyrzecza Warty i Widawki także jego walory przyrodniczo-krajobrazowe.

Szlak niebieski – szlak kulturowo-historyczny „3 kultury 3 religie”

Trasa prowadzi z Wojsławic, przez Zduńską Wolę, do Strońska. Głównym założeniem jest pokazanie pamiątek po społecznościach dawnej Zduńskiej Woli – polskiej, żydowskiej i niemieckiej, które wspólnie stworzyły wielokulturową tradycję miasta i powiatu.

Atrakcje turystyczne na tej trasie:

• Ruiny zamku rycerskiego w Wojsławicach

• Neoklasycystyczny dworek i pałac w Wojsławicach – dawne siedziby rodu Siemiątkowskich

• Szkolne Muzeum Regionalne w Wojsławicach – zbiory sztuki, tradycji i obrzędów ludowych

• Kościół parafialny w Korczewie pw. św. Katarzyny z początku XVIII wieku

• Cmentarz żydowski w Zduńskiej Woli

• Ratusz Zduńskowolski

• Bazylika Mniejsza pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zduńskiej Woli

• Park Miejski w Zduńskiej Woli

• Kościół Ewangelicko-Augsburski z II połowy XIX wieku w Zduńskiej Woli

• Muzeum – Dom Urodzenia Świętego Maksymiliana Marii Kolbe w Zduńskiej Woli

• Skansen Lokomotyw w Zduńskiej Woli Karsznicach

• Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola

• Punkt Widokowy w Strońsku

• Kościół św. Urszuli w Strońsku razem z Parkiem Dworskim

Szlak czerwony – sportowy „Sportowi w naturze”

Trasa, w założeniu rowerowa, prowadzi ze Zduńskiej Woli, przez Zapolice, Strońsko, Beleńi Piaski. Rzeźba terenu, zwłaszcza w miejscowości Beleń, sprawia, że trasa oże okazać się dość wymagająca dla osób nieprzyzwyczajonych do jazdy rowerem (spore nachylenie terenu na niektórych odcinkach).

Atrakcje turystyczne na tej trasie:

• Zbiornik retencyjny Kępina

• Park Miejski w Zduńskiej Woli

• Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki

• Punkt Widokowy w Strońsku

• Kościół św. Urszuli w Strońsku razem z Parkiem Dworskim

Szlak zielony – patriotyczny „Przyłbice i rogatywki”

Trasa prowadzi ze Zduńskiej Woli, przez Piaski i Beleń, do Strońska. Głównym założeniem jest pokazanie historii lokalnej, od czasów średniowiecza po współczesność. Prowadzi między innymi wzdłuż linii Warty, gdzie toczyły się w 1939r. walki obronne. Trasa pokonywana rowerem może okazać się wymagająca (zwłaszcza w Beleniu) dla poczatkujących rowerzystów.

Atrakcje turystyczne na tej trasie:

• Park Miejski w Zduńskiej Woli

• Schrony z 1939r. w Beleniu

• Cmentarz z monumentem polskich żołnierzy poległych w kampanii wrześniowej

• Kościół św. Urszuli w Strońsku razem z Parkiem Dworskim

• Punkt Widokowy w Strońsku